7.  Παιδαγωγικά θέματα 1: Το βίωμα και όχι τα λόγια!

    (Τα παιδαγωγικά είναι τα κατεξοχήν θέματα που αγγίζουν την ψυχή μου!Το πρώτο αυτό θέμα για τα παιδιά-που αναρτώ στο ιστολόγιό μου-ενώ φαίνεται ότι έχει ως επίκεντρο τα παιδιά που ανεβαίνουν στη γενέτειρα το καλοκαίρι,γιατί όχι μπορεί να θεωρηθεί και ως ένα γενικότερου ενδιαφέροντος παιδαγωγικό θέμα).

    Όταν λέμε "βίωμα και όχι λόγια",περίπου είναι σαν να λέμε "πράξη και όχι θεωρίες" και αυτό για τα παιδιά έχει μία εντελώς ξεχωριστή σημασία.Το παιδί ζει έντονα το "τώρα" στη ζωή του.Σημασία γι'αυτό έχει ό,τι βιώνει μία συγκεκριμένη στιγμή.Το βίωμα της στιγμής κυρίως το συγκινεί.Τα λόγια,το χθες,το μέλλον,πολύ λίγη σημασία έχουν για το παιδί.Αν θέλετε,η σημασία που δίνει σ'αυτά-ελάχιστη,λίγη ή περισσότερη -ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία του και την ωριμότητά του.
    Δηλαδή-θα μου πείτε-τα λόγια δεν έχουν καμία αξία για τα παιδιά;Αν έλεγα κάτι τέτοιο,φυσικά και θα ήταν λάθος.Όπως λάθος θα ήταν αν έλεγα ότι δεν είναι κατάλληλη ώρα,για να μιλήσουμε στο παιδί μας,όταν αυτό δείχνει έντονο ενδιαφέρον για κάτι ή όταν μας κάνει μία ερώτηση.Όμως-ξεκαθαρίζοντας τα πράγματα-πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερες στιγμές που συνιστούν την"κατάλληλη ώρα"για να μιλήσουμε στο παιδί μας.Αυτή είναι κυρίως όταν κάτι το συγκινεί,όπως είπα και πριν.Όταν βιώνει κάτι έντονα-ή μόλις έχει βιώσει κάτι.Τότε,ναι,μπορούμε να του μιλήσουμε-με τρόπο κατανοητό για την ηλικία του-για θέματα που έχουν άμεση σχέση με το βίωμα εκείνης της στιγμής.Ο "βιωματικός"-όπως λέμε-τρόπος είναι σαφώς ο πιο κατάλληλος για να μιλήσουμε ή να επεξηγήσουμε κάτι στα παιδιά.Για το σκοπό αυτό,εκμεταλλευόμαστε κάθε ευκαιρία-ή και δημιουργούμε οι ίδιοι ευκαιρίες-ώστε το παιδί να ακούσει,να ιδεί,να γευτεί,να μυρίσει,να βιώσει,ει δυνατόν με όλες του τις αισθήσεις,κάτι που είναι σχετικό με το θέμα μας.Και τούτο,ανεξάρ τητα αν το παιδί βρίσκεται στο σπίτι,στο σχολείο,ή οπουδήποτε αλλού.Και τα πρώην βιώματα έχουν την αξία τους,ωστόσο το βίωμα της στιγμής είναι αυτό που αποτελεί την κορυφαία αφόρμηση για να μιλήσουμε στα παιδιά με συνεχή λόγο.Ακόμα και μία εικόνα,παρότι δεν συνιστά άμεσο βίωμα,έχει τη σημασία της,καθώς προκαλεί στο παιδί κάποια συναισθήματα.
     Προσοχή όμως σε κάτι:Μη διανοηθείτε να διακόψετε το παιδί σας,για να του μιλήσετε,την ώρα που είναι συνεπαρμένο με τα παιχνίδια του!Αυτή η στιγμή είναι ο αντίποδας της"κατάλληλης ώρας".
Αν δεν σας μισήσει,σίγουρα θα στενοχωρηθεί πολύ.Για σκεφθείτε να διακόψετε έναν μεγάλο καλλι-
τέχνη,τη στιγμή της κορυφαίας έμπνευσής του πάνω στο έργο που φιλοτεχνεί;Κάπως έτσι λειτουργεί
και το παιδί την ώρα που ασχολείται με τα παιχνίδια του!Η στιγμή αυτή αποτελεί για το παιδί το πιο
σημαντικό του βίωμα.Ένα πραγματικό τελετουργικό στην πορεία"ανάγνωσης" και γνωριμίας του με
τη ζωή και τον κόσμο!Είτε παίζει μόνο του είτε με άλλα παιδιά.

                                             Μία μπασκέτα,ρε,παιδιά!
     Πριν από αρκετά τώρα χρόνια,βλέποντας τα παιδιά,που ανεβαίνουν κυρίως τα καλοκαίρια στη γε-
νέτειρα,να μην έχουν με κάτι να ασχοληθούν-ή να κάθονται συνεχώς στα καφενεία-έγραφα και έλεγα:"Κάντε τουλάχιστον μία μπασκέτα για τα παιδιά"!Μάλιστα,όταν αυτό το είπα τότε σε έναν πρώην κοινοτάρχη,εκεί στη γενέτειρα,μου απάντησε ορθά-κοφτά:"Με τα παιδιά θα ασχοληθούμε τώρα";Δηλαδή,κατά κάποιον τρόπο,ήταν σαν να μου 'λεγε:"Με το φυτώριο θα ασχοληθούμε τώρα;Με τα δέντρα πρέπει να ασχολούμαστε, όταν θα μεγαλώσουν!Εμάς μας ενδιαφέρει μόνο ο καρπός τους"!
     Αυτά τα παιδιά,που ανεβαίνουν το καλοκαίρι στο χωριό των γονιών τους και των παππούδων τους,αυτά θα πάρουν αύριο από μας τους μεγαλύτερους τη σκυτάλη,όπως λέμε,προκειμένου να ασχοληθούν μ'αυτό,όπου κι αν ζουν σήμερα.Και τούτο,είτε αναπτύξουν δράση με τους συλλόγους του χωριού είτε με την Τοπική Κοινότητα είτε με άλλους τομείς,όπως η Ιστορία του τόπου μας,η παράδοση,το γράψιμο,οι δημοσιεύσεις κ.λ.π.Για να αγαπήσουν πραγματικά τη γενέτειρά τους αυτά τα παιδιά και να ενδιαφερθούν γι'αυτή,δεν αρκούν τα λόγια.Κυρίαρχο ρόλο σ'αυτό θα παίξουν τα ευχάριστα βιώματα που αποκομίζουν,με την παρουσία τους στο χωριό.Αυτά τα βιώματα θα αποτελέσουν το στα-θερό υπόβαθρο στην ψυχή τους και την εσωτερική καύσιμη ύλη αύριο,για την τόνωση του ενδιαφέροντός τους για τη γενέτειρα.
      Το να κάθεται ένα παιδί με τις ώρες στο καφενείο ή να μένει συνεχώς μέσα στο σπίτι και να βλέ-
πει τηλεόραση,ασφαλώς και δεν μπορούμε να πούμε ότι έτσι αποκτά ευχάριστα βιώματα από τη γενέ-τειρά του.Αυτό μπορεί να το κάνει και σε μία μεγαλούπολη.Και,επειδή ως συνήθωςσυμβαίνει σε ουκ ολίγες περιπτώσεις,αγνοούμε κι εδώ ή μπερδεύουμε κάποιες έννοιες.Χωριό σημαίνει κυρίως φύση.Παιδί σημαίνει κυρίως παιχνίδι και κίνηση.Σημαίνει έντονες συγκινήσεις,μέσω της κίνησης και-εν προκειμένω-μέσα στη φύση,σε επαφή με τη φύση και τον καθαρό αέρα.Αν αυτά τα εξασφαλίσουμε,τότε μπορούμε να μιλήσουμε στα παιδιά και για τόσα άλλα θέματα που έχουν άμεση σχέση με τη γενέτειρα(για την Ιστορία της,για τους προγόνους τους και για διάφορες διηγήσεις των προηγούμενων γενεών,για γεγονότα και καταστάσεις,για τη φύση,για θέματα Γεωγραφίας,όπως βουνά,λόφοι,κοιλάδες,κορυφογραμμές κ.ο.κ.).Τότε μπορούμε να του μιλήσουμε π.χ. και για την αξία του βιβλίου γενικά  ή για ένα συγκεκριμένο βιβλίο που θα θέλαμε να διαβάσει.Χωρίς  τα ευχάριστα βιώματα απ'τη γενέτειρα,το παιδί μας δύσκολα θα μας ακούσει.Κι αν μας ακούσει,από υποχρέωση,δεν θα μας καταλάβει,ούτε κατά βάθος θα μας πιστέψει.Αυτό βέβαια ισχύει και σε κάθε άλλη περίπτωση,θα μου πείτε,και όχι μόνο σε ό,τι έχει σχέση με τη γενέτειρα.Χωρίς συναισθηματική κάλυψη,το παιδί μας δεν δείχνει και τόσο συνεργάσιμο μαζί μας.Η όποια επαφή και επικοινωνία μας,επομένως,με το παιδί,ξεκινά από αυτή τη βάση.
                              Επιτέλους,κάτι ξεκίνησε εκεί στην Αγία Βαρβάρα!
     Έστω και αργά,κάτι έχει ξεκινήσει να γίνεται εκεί στη γενέτειρα.Πριν από δύο χρόνια,κατασκευά-
στηκε στην Αγία Βαρβάρα,στο κέντρο του χωριού,ένα μικρό γήπεδο!Χρησιμοποιείται,βέβαια,κάπως,
αλλά είναι ακόμα ημιτελές.Χρειάζεται να γίνουν ακόμα αρκετά,για να πούμε ότι υπάρχει ένα γήπεδο
προς χρήση για τα παιδιά.Ένα μικρό αναψυκτήριο-ξύλινης έστω κατασκευής-στήθηκε,επίσης,εκεί
στην Αγία Βαρβάρα,λίγα μέτρα πιο κάτω από το γήπεδο.Όμως και αυτό ακόμα δεν έχει τεθεί σε πλή-
ρη λειτουργία.Αν στην Αγία Βαρβάρα γίνει τουλάχιστον και μία μπασκέτα,όπως προείπα-γιατί όχι αργότερα και ένα κανονικό γήπεδο μπάσκετ-και τεθούν όλα αυτά σε πλήρη λειτουργία,τότε,ναι, μπο
ρούμε να πούμε ότι κάτι έγινε και για τα παιδιά στη γενέτειρα.Πρώτα από το φυτώριο ξεκινάμε-από τα παιδιά-και έπονται όλα τα υπόλοιπα!