Ο φάκελος για το χωριό της Οξυάς, γενικά, ποτέ δεν έχει κλείσει - ειδικά, μετά και τα ψηφίσματα των κατοίκων του, στις 5 Αυγούστου 2018 (θεματική ενότητα 107 αυτού του ιστότοπου). Παράλληλα, ωστόσο, ανοίγει και ένας άλλος - ίσως ακόμα πιο σημαντικός - που αφορά το νερόμυλο του χωριού. Και είναι πιο σημαντικός, όχι μόνο για το ιστορικό και την καθ' αυτήν υπόθεση, αλλά και γιατί αγγίζει πολύπλευρα το ίδιο το δικαιϊκό μας σύστημα και το πώς ασκείται σήμερα η "εξουσία" από κάποιους υπηρεσιακούς παράγοντες - και μη. Στις δημοσιεύσεις, μάλιστα, που θα ακολουθήσουν, για το θέμα αυτό, οι αναγνώστες μας θα έχουν την ευκαιρία κάποτε να βρεθούν μπροστά σε κωμικοτραγικές καταστάσεις, για τις οποίες άλλοτε θα αισθανθούν ντροπή και αγανάκτηση, και άλλοτε θα ιδούν να γελούν ακόμα και τα....πλατάνια εκεί στην ακροποταμιά της Οξυάς! Αλλά, ας μη μακρυγορούμε. Παρά το γεγονός ότι έχω γράψει ήδη δύο εκτενή άρθρα για το νερόμυλο της Οξυάς - θεματικές ενότητες 88 και 102 του "Φηγουσιώτη" - εντούτοις, στην παρούσα δημοσίευση θα γίνει και πάλι αναφορά σε ιστορικά και γενικότερα στοιχεία, ώστε να φωτιστεί καλύτερα κάθε πτυχή του θέματός μας, από την άποψη αυτή. Και όλα αυτά, προκειμένου να απαντηθούν τρία αμείλικτα ερωτήματα, πάνω στα οποία θα πατήσει η Δικαιοσύνη - αν χρειαστεί και μάλλον θα χρειαστεί αν κρίνω από την άτεγκτη στάση του Δασαρχείου - για να αποφανθεί: "Είναι βακούφιος ο μύλος της Οξυάς και ο περιβάλλων χώρος του, ή έχουμε εδώ να κάνουμε με δασική έκταση, όπως υποστηρίζει το Δασαρχείο Μουζακίου;", το πρώτο ερώτημα. "Αν λέτε ότι είναι βακούφιος, έχετε τίτλους κυριότητας;", το δεύτερο ερώτημα, και: "Πώς θα μπορούσε ο Ναός του Αγίου Δημητρίου να είχε αποκτήσει τίτλους κυριότητας για το μύλο και τον περιβάλλοντα χώρο του"; το τρίτο. Μία μόνο διευκρίνηση, πριν μπούμε στο κυρίως θέμα μας: Επειδή η λέξη "βακούφιος" - που σημαίνει περιουσιακό στοιχείο της εκκλησίας ( από την αραβική και τούρκικη λέξη
vakif) - εγείρει διάφορους (ανυπόστατους, συνήθως) συνειρμούς, σπεύδω να διευκρινήσω ότι ο Ναός του Αγίου Δημητρίου Οξυάς δεν κατασκεύασε το μύλο αυτόν, ούτε ενσωμάτωσε τον περιβάλλοντα χώρο του (κάπου ενάμισι στρέμμα, ουσιαστικά), για να κερδοσκοπήσει. Απολύτως κοινωνικό χαρακτήρα είχαν όλα όσα έγιναν εκεί - από καταβολής του χωριού - για να εξυπηρετούνται βασικές ανάγκες των κατοίκων. Κανείς από τους Οξυώτες δεν πλήρωσε ποτέ κάτι για την εξυπηρέτησή του εκεί στο μύλο. Μόνο το "ξάι", όπως θα δούμε πιο κάτω!
Ιστορικά και γενικότερα στοιχεία
1. Η ίδρυση του χωριού της Οξυάς
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα, που εξάγονται από τις έρευνές μας, η ίδρυση του χωριού της Οξυάς ανάγεται γύρω στα 1400 μ.Χ., σχεδόν αμέσως μετά την πρώτη κατάληψη της Θεσσαλίας από τους Τούρκους (1393). Οι πρώτοι κάτοικοί του, κυνηγημένοι από τους Τούρκους, κατέφυγαν σε μία οχυρή αλλά όχι και τόσο ομαλή περιοχή του χωριού - στη θέση "Σπίτια" - κοντά στο σημερινό Παλαιοχώρι. Το ότι οι πρώτοι εκείνοι καταδιωκόμενοι προέρχονταν από την περιοχή της
Κτιμένης - υπαρκτό χωριό και σήμερα στα νότια του νομού Καρδίτσας, που βρίσκεται κοντά ή στη θέση της παλαιάς πρωτεύουσας της αρχαίας Δολοπίας - τεκμαίρεται από μία ενεπίγραφη μαρμάρινη πέτρα, σχήματος κόλουρου κώνου, που βρέθηκε στη μικρή ρεματιά του χώρου της πρώτης τους εγκατάστασης, στην προαναφερόμενη θέση "Σπίτια". Με την εγχάρακτη λέξη ΕΥΡΥΔΑΜΟΥ, που βρίσκεται γύρω στη μικρή βάση της πέτρας, υπονοείται το όνομα του Αργοναύτη Ευρυδάμα, γιου του Κτίμενου, βασιλιά της Κτιμένης (4ος ή 3ος π.Χ.αιώνας) - βλ.
"Ιστορία και παράδοση της Οξυάς Καρδίτσας και της περιοχής των Αγράφων", σελ.145, έργο του γράφοντος (1995).
Από ιστορικές πηγές - αλλά και τη στοματική παράδοση του χωριού - είναι γνωστό ότι το χωριό της Οξυάς, τις πρώτες δεκαετίες της ίδρυσής του, αναφέρεται με το όνομα δύο χωριών:
Σιάμου (όπου το σημερινό κεντρικό χωριό) και
Αϊλιτσιού (ή Αγιολιτσιού), πιο κάτω, όπου το σημερινό Παλαιοχώρι. Η ονομασία του Αϊλιτσιού οφειλόταν στο όνομα της εκκλησίας τους (Αη-Λιάς). Στους φορολογικούς καταλόγους των Οθωμανών, μάλιστα, αναφέρεται και ο πρώτος οικισμός, στη θέση"Σπίτια", με το όνομα
"Κανάζοβι"(βλ. βιβλίο του Γιάννη Γκέκα:
"Οξυά Καρδίτσας -
Προσέγγιση στην Ιστορία της",(2013), σελ.238 και επεξηγηματικά στη
θεματική ενότητα 30 αυτού του ιστότοπου).
2. Οι δύο βακούφιοι νερόμυλοι του χωριού της Οξυάς
Η Οξυά έχει Ιστορία εξακοσίων χρόνων. Εκεί κοντά και η μακραίωνη ιστορία των δύο βακούφιων νερόμυλων του χωριού - μείον κάπου 15 -20 χρόνια για τον δεύτερο, για τον οποίο και η γαγγραινώδης υπόθεση που εδώ γίνεται λόγος! Ο πρώτος νερόμυλος κατασκευάσθηκε σχεδόν αμέσως, κοντά στο σημερινό συνοικισμό
των Βαγενίων, από τους πρώτους κατοίκους στη θέση "Σπίτια". Με τη φροντίδα της εκκλησίας τους, φυσικά, καθώς τότε ούτε κράτος υπήρχε, αλλά ούτε οργανωμένη ακόμα κοινότητα. Μετά την ίδρυση του επάνω χωριού Σιάμου - κάπου 10 - 15 χρόνια μετά την πρώτη εγκατάσταση, όπως είπαμε - και την κατασκευή του κεντρικού ναού, του Αγίου Δημητρίου, κινήθηκαν αμέσως και οι διαδικασίες για την κατασκευή του δεύτερου νερόμυλου, κοντά στο συνοικισμό
των Παλιάμπελων, καθώς οι αλεστικές ανάγκες των κατοίκων ήταν πιεστικές και η απόσταση πλέον από τον πρώτο μύλο των Βαγενίων ήταν πολύ μεγάλη. Και οι δύο νερόμυλοι κινούνταν από τα νερά της ίδιας ποταμιάς.
3. Το σταμάτημα της λειτουργίας των δύο νερόμυλων
Οι δύο αυτοί βακούφιοι νερόμυλοι - κατά καιρούς λειτούργησαν και δύο ιδιωτικοί στο χωριό - δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή να λειτουργούν. Ειδικά ο δεύτερος - που ήταν και ο πιο σημαντικός - λειτουργούσε αδιάλειπτα, μέρα και νύχτα, μέχρι πρόσφατα. Ο μύλος των Βαγενίων σταμάτησε πρώτος τη λειτουργία του ( περισσότερο λόγω έλλειψης πλέον αλεστικού κοινού). Ο δεύτερος, όμως, μύλος - όπου σήμερα τα ερείπιά του στην ακροποταμιά - σταμάτησε να λειτουργεί λόγω έλλειψης νερού. Πριν από 20-25 περίπου χρόνια, μία μεγάλη νεροποντή εμβάθυνε την κοίτη του ποταμού τόσο πολύ, ώστε ήταν πλέον αδύνατο το νερό να μπει στον αύλακα του μύλου. Σήμερα, για διάφορους λόγους (για τις ανάγκες των κατοίκων και για λόγους ιστορικούς - πολιτιστικούς - μνημειακούς), επιβάλλεται η ανακατασκευή αυτού του μύλου, αλλά λείπουν τα αναγκαία προς τούτο κονδύλια. Το έργο είναι αρκετά κοστοβόρο και αυτό θα έπρεπε να το λάβουν σοβαρά υπόψη κάποιοι που πολλά ακούστηκαν να λένε για το θέμα. Δεν είναι να χτίσει κανείς μόνο τους τέσσερις τοίχους του μύλου. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να γίνουν και πολλά άλλα παράλληλα έργα ( για υδροληψία και μεταφορά του νερού, για τον εξοπλισμό του κ.ά.). Γι΄αυτό και καμία από τις μέχρι στιγμής προσπάθειες - του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, της Τοπικής Κοινότητας και των συλλόγων του χωριού - δεν ευοδώθηκε. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς που να μην θέλει να γίνει η αναστήλωση και επαναλειτουργία του μύλου. Όλα, όμως, σκοντάφτουν στη χρηματοδότηση. Γι' αυτό είπα πριν να μετράνε κάποιοι τα λόγια τους, όταν προσπαθούν να αποδώσουν ευθύνες εκεί που δεν υπάρχουν!Τελικά, ο δήμαρχος Μουζακίου υποσχέθηκε κάποια στιγμή ότι θα εντάξει την αναστήλωση του μύλου σε κάποιο πρόγραμμα, αλλά ούτε και από εκεί προέκυψε κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά,
ήρθαν και τα χειρότερα!
4. Η πριν έξι αιώνες κατασκευή του μύλου, οι σημερινές κατασκευές του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και η καταγγελία του Δασαρχείου!
Θεωρώντας το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Αγίου Δημητρίου ότι ο μύλος αυτός ήταν ανέκαθεν, από καταβολής του χωριού, περιουσιακό στοιχείο της εκκλησίας (κοινώς, βακούφιος) - και μη μπορώντας, φυσικά, λόγω έλλειψης των απαιτούμενων κονδυλίων, να τον ανακατασκευάσει - αποφάσισε να αξιοποιήσει τουλάχιστο τον περιβάλλοντα χώρο του, ο οποίος ουσιαστικά δεν είναι περισσότερος από ενάμισι στρέμμα. Το ενάμισι αυτό στρέμμα - άντε, δύο - είναι αρκετός χώρος, για το σκοπό που τον χρειάζεται. Εδώ και οι κατασκευές που έκανε το σημερινό Εκκλ/κό Συμβούλιο, χρόνο με το χρόνο - και όταν διέθετε τα απαιτούμενα χρήματα - προκειμένου να διοργανώνει μία φορά κατ' έτος, την πρώτη Κυριακή του Αυγούστου, ένα άτυπο αντάμωμα όλων των Οξυωτών. Ήδη, διοργανώνονται, εδώ και μερικά χρόνια, αυτές οι εκδηλώσεις ( βλ.και τις θεματικές ενότητες 88 και 102 αυτού του ιστότοπου). Έγκλημα; Όλα τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια - εδώ και εξακόσια περίπου χρόνια - που αναλάμβαναν τη λειτουργία αυτού του ναού, παραλάμβαναν και τα περιουσιακά του στοιχεία. Όλοι, λοιπόν, αυτοί - αλλά και όλοι οι κάτοικοι της Οξυάς που πέρασαν και έζησαν έξι αιώνες σ' αυτό τον τόπο - γνώριζαν και το γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι μας ότι αυτός ο μύλος και ο περιβάλλων χώρος του ήταν του Ναού του Αγίου Δημητρίου! Και αυτό συνέβη - όπως προείπα - όχι για να κερδοσκοπήσει ο ναός, αλλά μόνο και μόνο για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των κατοίκων του χωριού!
Και αν ήταν τότε της εκκλησίας ο μύλος και ο χώρος του, τώρα για ποιο λόγο να μη συνεχίσει να είναι; Δεν άλλαξε κάτι, σε σχέση με την κατοχή του και το αρχικό καθεστώς. Γι' αυτό, εκείνους τους πρώτους κατοίκους του χωριού της Οξυάς θα έπρεπε, κύριοι του Δασαρχείου, να .....καταγγείλετε για κακούργημα και όχι τα τρία υπέργηρα μέλη του σημερινού Εκκλ/κού Συμβουλίου, που διαμόρφωσαν αυτόν το χώρο και έχτισαν τις τρεις-τέσσερις κατασκευές για τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας - σε ένα υπό διάλυση χωριό, υπόψη! - και για τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης ανταμώματος, μία φορά το χρόνο! Εκείνοι οι πρώτοι κάτοικοι....ευθύνονται για ό,τι σήμερα υφίστανται οι τωρινές γενεές! Γιατί ευθύνονται εκείνοι; Πού είναι οι "τίτλοι κυριότητας" που άφησαν για τους μεταγενέστερους; Κοιτούσαν μόνο τη ....βολή τους; Γιατί δεν σκέφτηκαν πώς θα λειτουργεί ο κόσμος μετά από....εξακόσια χρόνια; Δικάστε τους! Οι σημερινοί από εκείνους παρέλαβαν αυτόν το μύλο και τον περιβάλλοντα χώρο του! Οι πρόγονοί μας πρωτοχρησιμοποίησαν και το μύλο που κατασκεύασαν και τον περιβάλλοντα χώρο του, που ήταν ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του μύλου, προκειμένου να σταματούν τα ζώα, ώσπου να αλέσουν τα γεννήματά τους και να τα ξαναφορτώσουν το αλεύρι πλέον. Μέσα σ' αυτόν το χώρο, δέκα μέτρα από το μύλο, κατασκευάστηκαν με τον καιρό
τα μαντάνια,
η ντριστέλα και τελευταία (2013)
μία βρύση - σε μνήμη του τελευταίου μυλωνά, από τα εγγόνια του. Σ' αυτόν το χώρο φυτεύθηκαν και τέσσερις καρυδιές, στη θέση τριών άλλων πολύ παλαιότερων και πολύ μεγαλύτερων, οι οποίες κάποια στιγμή κόπηκαν, γιατί είχαν γεράσει. Ακόμα και κήπο καλλιεργούσαν εκεί μέσα, κατά καιρούς, που τον θυμάμαι και ο ίδιος! Εδώ βρίσκονται και οι κατασκευές που έγιναν τα τελευταία χρόνια από το σημερινό Εκκλ/κό Συμβούλιο, όπως είπαμε. Εκεί δίπλα, στο χώρο, που διαμορφώθηκε για τις ανάγκες της εκδήλωσης, βρίσκεται και η ντριστέλα σήμερα, που ανακατασκευάστηκε από το Εκκλ/κό Συμβούλιο (τα μαντάνια καταστράφηκαν εντελώς με τη νεροποντή, που προανέφερα). Κανείς δεν πλήρωσε κάτι - ούτε πληρώνει - για όλες τις εξυπηρετήσεις του εκεί στο μύλο. Δεν πλήρωσε, ούτε για τη χρήση των μαντανιών, παλαιότερα, ούτε για την ντριστέλα, αλλά ούτε για να αλέσει τα γεννήματά του.
Μόνο το "ξάι" έδινε! Τι ήταν αυτό; Ήταν το αλεύρι που κρατούσε ο μυλωνάς για την αμοιβή του. Όσο αλεύρι χωρούσε, δηλαδή, μία μικρή μεταλλική σέσουλα του ενός κιλού περίπου! Από αυτή την αμοιβή του, ο μυλωνάς έδινε και στο εκάστοτε Εκκλ/κό Συμβούλιο ένα μικρό μίσθωμα, για τις λειτουργικές ανάγκες της εκκλησίας, ώστε, αν χαλούσε κάτι στο κτίριο του ναού και στο μύλο, να μπορεί να τα επισκευάσει. Στο αρχείο του ναού, σώζεται μόνο ένα
μισθωτήριο συμβόλαιο*, του έτους 1949. Τότε, όλα γίνονταν προφορικά και σύμφωνα με τη ρήση των προγόνων μας:
" Ο λόγος μου συμβόλαιο"! Τι να κάνουμε τώρα εμείς οι νεότερες γενεές, με τη γραφειοκρατία που μας....επιβλήθηκε και δεν έχουμε πλέον εμπιστοσύνη σε κανέναν, αν δεν υπάρχουν μόνο γραπτά ντοκουμέντα; Να, τι να κάνουμε: Να λέμε την αλήθεια και να μην δημιουργούμε παρόμοιες γάγγραινες, όπως αυτή στην περίπτωση του μύλου! Ο κόσμος τότε λειτουργούσε με "συμβόλαιο" το λόγο του και ήταν πολύ πιο ανθρώπινος. Σήμερα, τι; Επιστρέφουμε στο
"δίκαιο του ισχυρού"; Δεν είναι σημερινό το φαινόμενο, βέβαια, αλλά σήμερα παίρνει μεγάλες διαστάσεις και θα πρέπει να το πούμε: Κάποιοι παίζουν εδώ το ρόλο του ισχυρού, ωστόσο, δεν έχουν ούτε κατ' ελάχιστο το δίκαιο με το μέρος τους! Αυτή είναι η μόνη αλήθεια και η ουσία όλης αυτής της υπόθεσης που ταλανίζει το χωριό της Οξυάς, εδώ και μερικά χρόνια! Έλεος!
* Ακόμα και να μην υπήρχαν άλλα στοιχεία - από την Ιστορία και την παράδοση του χωριού της
Οξυάς ότι ο μύλος αυτός ανήκει στο Ναό του Αγίου Δημητρίου - το συμβόλαιο αυτό είναι αρκετό,
ως ατράνταχτο ντοκουμέντο, ότι, όντως, ο μύλος εκεί στην ακροποταμιά είναι βακούφιος.
 |
Ο επίδικος χώρος στο μύλο: Εδώ συντελέστηκε το....έγκλημα!
(Πάντα τα ίδια και τα ίδια: Ακριβοί στα πίτουρα και φθηνοί στ' αλεύρι!
Η νομιμοφάνεια εναντίον κάθε δημιουργικής προσπάθειας!) |
5. Δάσος με καρυδιές μέσα!
Πολλά τα αξιοπερίεργα σ' αυτή την υπόθεση του μύλου της Οξυάς, αλλά ας δούμε εδώ το εξής: Δάσος - πλατανιών στην περίπτωσή μας - σημαίνει χώρος με άγρια, αυτοφυή δέντρα. Δάσος με καρυδιές μέσα, πώς γίνεται; Δεν είναι αυτό απορίας άξιο; Και "δασική έκταση" να το πει κανείς, περίπου το ίδιο κάνει. Ένας επισκέπτης σ' αυτόν το χώρο, δεν θα υποθέσει ότι εκεί υπάρχει ιδιοκτησία και είναι εκείνου που φύτεψε τις καρυδιές; Και ποιος μπορεί να είναι αυτός; Αν δεν τις φύτεψε το....Δημόσιο (το Δασαρχείο, δηλαδή), τότε ποιος; Ε, ο Ναός του Αγίου Δημητρίου - αφού βακούφιος θεωρούνταν πάντα αυτός ο χώρος! Το Δασαρχείο Μουζακίου, όμως, προκειμένου να "εξαφανίσει" την ύπαρξη των καρυδιών, μετά την υποβολή του πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής του ναού από το χώρο και τη μήνυση για κακουργηματικές πράξεις εναντίον των μελών του Εκκλ/κού Συμβουλίου, κατά την εκδίκαση της υπόθεσης στο Πρωτοδικείο Καρδίτσας υπάλληλός του υποστήριξε ότι οι καρυδιές, που υπάρχουν σήμερα εκεί στο μύλο, δεν έχουν ζωή πάνω από 15-20 χρόνια! Με τον ισχυρισμό
*του αυτόν, ο υπάλληλος του Δασαρχείου ήθελε να υποστηρίξει ότι, προκειμένου το Εκκλ/κό Συμβούλιο να ενισχύσει την άποψή του ότι ο χώρος είναι της εκκλησίας τους (βακούφιος, δηλαδή), πρώτα φύτεψε τις τέσσερις καρυδιές και μετά άρχισε να κατασκευάζει τα κτίσματα για την εκδήλωση! Έτσι, αλλοίωσε και την έννοια του δάσους ή της δασικής έκτασης! Και ξέρετε πού στήριξε την άποψή του ο υπάλληλος αυτός ότι οι καρυδιές φυτεύθηκαν το πολύ πριν από 15-20 χρόνια; Τη στήριξε στο ότι ο κορμός των καρυδιών αυτών δεν είναι αρκετά χοντρός! Έτσι έχουν τα πράγματα; Τι θα έχανε αν ο υπάλληλος αυτός έλεγε την αλήθεια; Σε καμία των περιπτώσεων, δεν θέλω να πιστέψω ότι ο υπάλληλος αυτός δεν γνώριζε την αλήθεια! Τη γνώριζε, αλλά δεν την είπε στο δικαστήριο! Τίποτε άλλο δεν θα πω αυτή τη στιγμή, γιατί πήγα στο χώρο και τον μελέτησα προσεκτικά επί δύο ώρες! Τα συμπεράσματά μου τα κρατώ, σαν ένα δημοσιογραφικό μυστικό, γιατί θα έχαναν την αξία τους αν τα κοινοποιούσα πριν τη δημοσίευσή τους στον κατάλληλο χρόνο. Υπάρχει, όμως, ο κόσμος που φωνάζει....!
* Η επιχείρηση "εξαφάνισης"των καρυδιών, από το χώρο του μύλου, δεν έγινε μόνο προφορικά με τον ισχυρισμό αυτού του υπαλλήλου, αλλά και με παραστατικά στοιχεία. Οι καρυδιές δεν εμφανίζονται πουθενά, ούτε στο τοπογραφικό διάγραμμα και την αυτοψία του ιδίου υπαλλήλου, αλλά ούτε και στη φωτοερμηνεία δεύτερου υπαλλήλου του δασαρχείου! ( Τα στοιχεία αυτά βρίσκονται στα χέρια μου).
6. Ποια είναι η αλήθεια με τις καρυδιές; Ένας άλλος....μύλος με την κυριότητα!
Ο κόσμος της Οξυάς το φωνάζει, αλλά κανείς δεν τον ακούει! Στο χωριό της Οξυάς, το γνωρίζουν ότι οι υπάρχουσες σήμερα καρυδιές φυτεύθηκαν τουλάχιστον πριν από σαράντα χρόνια, στη θέση άλλων παλαιότερων, όπως είπαμε πιο πάνω! Συγκεκριμένα, φυτεύθηκαν από τον τότε κοινοτικό σύμβουλο Θωμά Μπλέτσα, για λογαριασμό του ναού, εννοείται. Δυστυχώς, δεν ζει ο ίδιος για να μας τα πει. Σκοτώθηκε το 1991 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Από τότε μέχρι σήμερα, έχουν περάσει ήδη 27 χρόνια, άρα, τα 15-20 χρόνια του υπαλλήλου του Δασαρχείου έχουν κιόλας ακυρωθεί! Αλλά πόσα χρόνια πριν το ατύχημά του είχε φυτέψει τις καρυδιές στο βακούφιο χώρο του μύλου ο Θωμάς; Αυτό που λέει ο κόσμος, τελικά, είναι το σωστό: Οι καρυδιές φυτεύθηκαν πριν από τουλάχιστον σαράντα χρόνια, άρα, το Εκκλ/κό Συμβούλιο, ούτε κάποιες πονηρές σκέψεις έκανε, για να ισχυροποιήσει την άποψη ότι ο χώρος είναι βακούφιος, ούτε - πόσω μάλλον - αλλοίωσαν τα μέλη του την έννοια του δάσους! Ο χώρος ανήκε πάντα στο μύλο και, επομένως, στο Ναό του Αγίου Δημητρίου! Πονηρές σκέψεις έκαναν άλλοι, προφανώς, και όχι το Εκκλ/κό Συμβούλιο. Το Πρωτοδικείο Καρδίτσας, βέβαια, ακύρωσε το πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής του ναού από τον επίδικο χώρο, αλλά δεν μπορεί να έχει ακόμα στα χέρια του το Εκκλ/κό Συμβούλιο τους τίτλους κυριότητας του μύλου και του περιβάλλοντος χώρου, προκειμένου να νομιμοποιήσει τα νεόδμητα μικροκτίσματα και να αξιοποιήσει περαιτέρω το χώρο, καθώς για την κτήση της κυριότητάς τους από το Ναό του Αγίου Δημητρίου χρειάζεται - βάσει του ν.3800/1957, άρθ.7, παρ.1 - η συναίνεση του ίδιου του Δασαρχείου, της αντίδικης πλευράς, δηλαδή! Εδώ είναι που γίνεται, πράγματι, ένας άλλος.....μύλος! Είπε κανείς τίποτα; Όσο και να φωνάξει κάποιος ότι έχει δίκαιο, πρέπει να υπάρξει και κάποιος που θα τον ακούσει! Ευήκοα ώτα ζητούνται, σήμερα! Όσο και να μας λένε κάποιοι ότι εφαρμόζουν το νόμο, τους απαντώ: Οι νόμοι υπάρχουν για να εφαρμόζονται, προκειμένου να αποδίδεται το δίκαιο σε εκείνον που το δικαιούται - πόσω μάλλον όταν αυτό είναι πασιφανές - και όχι για να παρεμποδίζουν να αποδοθεί! Έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη, πάντως, στην ελληνική Δικαιοσύνη.
7. Άλλα στοιχεία από την Ιστορία και την παράδοση του χωριού!
Τα χρονικά πλαίσια, που ανέφερα πιο πάνω (υποενότητα 1), από τα ιστορικά στοιχεία που υπάρχουν και από την παράδοση του χωριού της Οξυάς προέκυψαν. Τα πλαίσια αυτά, σε γενικές γραμμές, ορίζονται μεταξύ του 1400 μ.Χ. και του 1454. Το πρώτο όριο προέκυψε από έναν συνδυασμό ιστορικών στοιχείων και παράδοσης και το δεύτερο από επίσημο οθωμανικό φορολογικό κατάστιχο (ΜΜ10), που αναφέρεται στο προαναφερθέν βιβλίο του Οξυώτη συναδέλφου Γιάννη Γκέκα, σελ.238. Και οι δύο βακούφιοι μύλοι του χωριού της Οξυάς κατασκευάστηκαν στο διάστημα μεταξύ των δύο παραπάνω χρονικών ορίων. Το 1454 λειτουργούσαν και φορολογούνταν από το οθωμανικό κράτος. Άρα, οι δύο αυτοί μύλοι, που προανέφερα, ακολουθούν την ίδια την Ιστορία του χωριού και την πορεία της ζωής των ανθρώπων αυτού του τόπου. Είδαμε, επίσης, πότε οι μύλοι σταμάτησαν να λειτουργούν και για ποιους λόγους ακριβώς. Από το ξεκίνημα της λειτουργίας τους - όπως η στοματική παράδοση το ομολογεί αλλά και η λογική το επικροτεί - μέχρι και το πρόσφατο σταμάτημά τους, δεν έπαψαν ποτέ - ούτε στιγμή - να προσφέρουν τις τεράστιες υπηρεσίες τους προς τους κατοίκους της Οξυάς. Και τούτο, χάρη στις άοκνες προσπάθειες των Εκκλ/κών Συμβουλίων των δύο ναών (Αγίου Δημητρίου, στο επάνω χωριό, και Αη-Λιά, στο Αϊλίτσι). Κατά ποιον τρόπο, θα μπορούσε, άραγε, να πει κανείς ότι ο νερόμυλος και ο περιβάλλων χώρος του - περί ου ο λόγος - της Οξυάς σήμερα δεν είναι βακούφιος; Επειδή έτσι το θέλουν κάποιοι, λόγω του ότι λείπουν οι τίτλοι κυριότητας; Η Ακρόπολη των Αθηνών έχει τίτλους κυριότητας; Μα, αν πάμε με αυτή τη λογική, τότε, εκτός του ότι ακολουθούμε την πιο ακραία περίπτωση του γράμματος του νόμου και όχι το πνεύμα του, ξέρετε ποιον ουσιαστικά καταδικάζουμε, όπως προανέφερα και στην υποενότητα 2; Τους πρώτους εκείνους κατοίκους που βρήκαν καταφύγιο σ' αυτό το μέρος! Εκείνους τους καταδιωκόμενους, δηλαδή, που το μόνο πράγμα που επιζητούσαν τότε, ήταν να έχουν μία πρωτόγονη στέγη πάνω από το κεφάλι τους, να βρίσκουν λίγο ψωμί για τα παιδιά τους και να νιώθουν το κεφάλι τους κολλημένο στο σβέρκο τους - γιατί ανά πάσα στιγμή θα μπορούσε ο τύραννος να τους το κόψει! Εκείνοι θα έπρεπε να....λογοδοτήσουν, γιατί δεν εξασφάλισαν τίτλους κυριότητας του μύλου και του περιβάλλοντος χώρου του! Οι επόμενες γενεές, που παρέλαβαν όλα τα παραπάνω από εκείνους, δεν θα μπορούσαν με κανέναν τρόπο μετέπειτα να αποκτήσουν αυτούς τους τίτλους! Ή μήπως κάνω λάθος; Οπότε, πού καταλήγουμε; Καταλήγουμε, ασφαλώς, πάλι στον προαναφερόμενο νόμο του 1957, γιατί τώρα επιχειρήθηκε μία πιο ουσιαστική αξιοποίηση του χώρου και τώρα έχουμε την εμπλοκή του Δασαρχείου! Επιπλέον, αν πάμε με αυτή τη λογική, όπως προείπα, τότε ξέρετε τι άλλο τολμούν κάποιοι να κάνουν; Τολμούν να διαγράψουν την Ιστορία, όχι μόνο του μύλου, αλλά και του ίδιου αυτού του λαού που έζησε, με τόσους κόπους, αγώνες και θυσίες, σ' αυτό το μέρος! Ύβρις, κύριοι, λέγεται αυτό - κατά την αρχαιοελληνική έννοια του όρου - και όχι συνείδηση ευθύνης δήθεν απέναντι στο καθήκον και την ίδια την αλήθεια! Πολλά ακόμα θα ήθελα να γράψω για το θέμα αυτό, αλλά σταματώ εδώ για να μην προσβάλω κανέναν!
Θα ήθελα, όμως, να κάνω ένα τελευταίο σχόλιο: Το Δασαρχείο Μουζακίου, πέρα από πολλά ακόμα που θα μπορούσε κανείς να του καταλογίσει, δεν αποδέχεται, ούτε τι λένε οι κάτοικοι του χωριού της Οξυάς για το θέμα του μύλου, του περιβάλλοντος χώρου του και των καρυδιών, αλλά ούτε και την ίδια την παράδοση αυτού του τόπου! Εκείνος, κύριοι, που αρνείται την παράδοση ενός τόπου, αρνείται ουσιαστικά και διαγράφει την ίδια την Ιστορία του! Η παράδοση βρίσκεται στον πυρήνα της Ιστορίας, αρκεί να διαθέτει κανείς και την αναγκαία γνώση - και υπομονή - ώστε να μην παρασυρθεί από τα πρόσθετα στοιχεία που φέρνει μαζί της. Δεν είναι για τον κάλαθο των αχρήστων η παράδοση, κύριοι. Ενισχύει την ιστορική αλήθεια και δεν την αλλοιώνει, όπως υποστηρίζουν κάποιοι. Η οποιαδήποτε αλλοίωση προέρχεται από την κακή - κάκιστη προαίρεση ανθρώπων και τις σκοπιμότητες που αυτοί υποκρύπτουν και όχι από την καθ΄αυτή παράδοση ενός τόπου. Και αυτό συμβαίνει κυρίως στις μέρες μας, όπου οι σκόπιμες στοχεύσεις κάποιων κύκλων έχουν πάρει τη θέση των ανιδιοτελών προθέσεων, σε ό,τι αφορά τις έρευνες που γίνονται! Αλλά αυτό είναι, επίσης, ένα άλλο μεγάλο θέμα, για μία ξεχωριστή θεματική ενότητα. Θα προσθέσω, ωστόσο, κάτι ακόμα: Αρχαιολογικοί χώροι, με τα τόσα θαυμαστά ιστορικά πλέον ευρήματα, όπως η Τροία, οι Μυκήνες ή η Κνωσσός, θα υπήρχαν αν η σκαπάνη των αρχαιολόγων, που τους ανέσκαψαν, δεν ακολουθούσε τα ίχνη της παράδοσης που χάνονταν μέσα στα βάθη των αιώνων, με τη μορφή του μύθου; ΠΟΤΕ! Έτσι,
η παράδοση εδώ έγινε Ιστορία! Επίσης, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια, πριν καταγραφούν από τον Όμηρο, τι ήταν επί αιώνες; Ήταν παράδοση που μεταδίδονταν από στόμα σε στόμα και από γενιά σε γενιά! Για σκεφθείτε να είχαν τότε πεταχθεί στα σκουπίδια τα δύο αυτά έπη της παράδοσης, τι θα συνέβαινε; Η ανθρωπότητα θα είχε στερηθεί τον ίδιο τον Όμηρο και τα δύο αυτά έπη που διαμόρφωσαν την πνευματική όψη - και όχι μόνο - του κόσμου ολόκληρου!
Ε Π Ι Λ Ο Γ Ο Σ!
Αν κάποιοι μας πουν ότι δεν γνώριζαν την Ιστορία και την παράδοση του χωριού της Οξυάς, τώρα δεν μπορούν να το λένε. Έχουν τη δυνατότητα να τη μάθουν. Υπάρχει, ωστόσο, κάτι που θα πρέπει να μην το ξεχάσουν ποτέ πλέον: Τους πρώτους εκείνους κατοίκους, που κατέφυγαν και τελικά ρίζωσαν σ' αυτό τον τόπο του χωριού της Οξυάς, τους καταδίωκαν οι Τούρκοι. Σήμερα, ποιος είναι εκείνος ή εκείνοι που θέλουν να τους διώξουν από τον αγραφιώτικο αυτό τόπο που τον έχουν ποτίσει με τον ιδρώτα και το αίμα τους, μετά από μία πορεία ζωής και Ιστορίας έξι αιώνων;
