68. Οξυώτικα 12:

        Η ιστορική Βρύση Αλαμανή χρήζει μεταφοράς!
                                                                        
                          (βλ.και δημοσίευση-προσθήκη στο τέλος του άρθρου)

    Η εικόνα, που παρουσιάζει σήμερα η Βρύση Αλαμανή, δεν γεμίζει με αισθήματα απογοήτευσης μόνο τους Οξυώτες αλλά και κάθε ταξιδιώτη στην περιοχή αυτή. Η ιστορική βρύση βρίσκεται στο 16ο χλμ. επάνω στον οδικό άξονα Μουζακίου-Ανατολικής Αργιθέας - στο νομό Καρδίτσας - πέντε χιλιόμετρα μετά το Πευκόφυτο και ένα μετά το HOTEL ΚΟUTSIKOURIS. Από τη δεκαετία του '50, η βρύση αυτή αποτελεί το όριο μεταξύ των Τοπικών Κοινοτήτων Οξυάς και Βλασίου, ένα όριο που καθορίστηκε μετά από ατέρμονες δικαστικούς αγώνες δεκαετιών, αγώνες που αφορούσαν, τόσο το δάσος όσο και τους βοσκότοπους της Καράβας, ως ενιαίο χώρο.

   Η βρύση βρισκόταν ανέκαθεν στο κάτω μέρος του δρόμου, γι' αυτό και ανήκε στην αρμοδιότητα της Κοινότητας Οξυάς για να τη φροντίζει και να την ανακατασκευάζει, οσάκις τύχαινε να γκρεμιστεί, κυρίως από τα εκχιονιστικά μηχανήματα.

      

                                                Κατασκευή και ιστορία της βρύσης!

     Η Βρύση Αλαμανή, ως κατασκευή, είναι πετρόχτιστη, με πέτρινη "χούφτα". Στην υπάρχουσα σήμερα μορφή της, κατασκευάστηκε το 1975 και η ιστορικότητά της αναδεικνύεται από την ενσωματωμένη ενεπίγραφη μαρμάρινη πλάκα που αναγράφει τα εξής:

                  Η ΒΡΥΣΗ ΑΥΤΗ ΕΓΙΝΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΝΑ ΠΕΡΙΠΟΥ ΑΙΩΝΑ

                                   ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΓΙΘΕΑΤΗ ΥΠΟΥΡΓΌ

                                         ΧΡΙΣΤΟ Ι. ΑΛΑΜΑΝΗ.

           ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΤΗΚΕ ΤΟ 1951 ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΤΕ ΥΠΟΥΡΓΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ

                  ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ ΣΤΕΛΙΟ ΑΧ. ΑΛΑΜΑΝΗ.

             ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ

                        ΠΡΩΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΣΤΕΛΙΟ ΑΧ. ΑΛΑΜΑΝΗ

                   ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΗΚΕ ΣΤΙΣ 17 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1975.

      Όπως αντιλαμβάνεστε, η κατασκευή, ανακαίνιση και ανακατασκευή της βρύσης είναι έργο μιας γενιάς πολιτικών - θείου και ανεψιού - που κατάγονταν από το Βλάσι. "Αλαμανής" το επώνυμό τους, εξ ου και η ονομασία της βρύσης.

Η Βρύση Αλαμανή (στη σημερινή της μορφή - 2017)

                                                Σεβασμός στα μνημεία μας! 

      Η Βρύση Αλαμανή θεωρείται - και είναι - ένα από τα μνημεία της περιοχής μας και από την άποψη αυτή θα πρέπει να της επιδεικνύεται ο ανάλογος σεβασμός, από ντόπιους και ξένους. Και τούτο, ανεξάρτητα από κομματικές και ιδεολογικές τοποθετήσεις. Όπου κι αν ανήκαν κομματικά οι δύο αυτοί πολιτικοί  - στον κεντρώο και κεντροδεξιό χώρο ανήκαν - έχει σημασία; Το λέω αυτό, γιατί πάντα σ' αυτή τη χώρα κυρίαρχη θέση είχαν τα έντονα πολιτικά πάθη και οι άφρονες ενέργειες - που τελευταία έχουν μετατραπεί και σε....bullying, σαμποταριστικές ή απορριπτικές ενέργειες! Θα μπορούσαν ποτέ οι άνθρωποι να ανήκουν όλοι σε ένα κόμμα; Φύσει, αδύνατον! Αν κάποιοι θα το ήθελαν αυτό, τότε ποιο το νόημα της δημοκρατίας που δίνει το δικαίωμα στην άλλη άποψη και ανοίγει το δρόμο για το διάλογο, την πολιτισμένη αντιπαράθεση και τη συνθετική διαδικασία; Πάντοτε, κάποιους λόγους συνηθίζουν να επικαλούνται εκείνοι που θέλουν να βρουν έναν κάλαθο αχρήστων για τα απωθημένα τους! Κάποιος αστόχαστος, λοιπόν, ή εμπαθής πολιτικά, πήγε εδώ στη βρύση και έξυσε, με ένα αιχμηρό όργανο, όπου επάνω στη μαρμάρινη πλάκα υπήρχε το όνομα "ΑΛΑΜΑΝΗΣ"! Και πέτυχε μ'αυτό τι; Αλλάζει η Ιστορία, όταν δεν σεβαστείς ένα μνημείο και το καταστρέψεις, ή, έστω, το αλλοιώσεις; Ποτέ! Τέτοιες ενέργειες, αν θέλετε, πάλι ο λαός τις πληρώνει στο τέλος!

  Κάποτε είχα ακούσει ότι η βρύση αυτή δεν πρέπει να λέγεται "Αλαμανή", γιατί δεν κατασκευάστηκε με δικά τους χρήματα! Μα, όλα τα έργα κοινής ωφέλειας - από υπουργούς κ.λ.π. - παντού στον κόσμο με χρήματα των φορολογουμένων πολιτών δεν γίνονται; Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι υπήρξε η βούληση - και η απόφαση -  για την κατασκευή αυτού του έργου. Από τα έργα  τους - και όχι τόσο από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις - θα πρέπει να κρίνουμε την αξία και των συνανθρώπων γύρω μας και των πολιτικών προσώπων. Πόσω μάλλον όταν πρόκειται για έργα που γίνονται στην ξεχασμένη Ελλάδα! Αυτά, για να ξέρουμε τι λέμε σ' αυτό τον τόπο, όταν φοράμε τις κομματικές μας παρωπίδες, μην επιτρέποντας στη λογική να φιλτράρει και να κοντρολάρει στοιχειωδώς τα έντονα αυτά πολιτικά και κομματικά πάθη!

                                                 Ούτε σταγόνα νερό!

     Πέρα από τα δεινά των πολέμων, των σεισμών,των λοιμών και των λιμών, δυο πράγματα διαπίστωσα ότι πάντα με συγκλόνιζαν συθέμελα - ακριβώς, γιατί μαρτυρούν απουσία προοπτικής ζωής: Η βρύση που στέρεψε και η γειτονιά, όπου δεν ακούγονται παιδικές φωνές! Φυσικά, εδώ δεν υπάρχει κάποια γειτονιά, ούτε παιδικές φωνές ακούγονται. Η απογοήτευση του ταξιδιώτη προέρχεται από το γεγονός ότι από την πετρόχτιστη κατασκευή της Βρύσης Αλαμανή δεν τρέχει ούτε σταγόνα νερό! Η πηγή του νερού βρίσκεται στο επάνω μέρος του δρόμου και λίγη μόνο ποσότητα τρέχει από έναν πλαστικό σωλήνα που είναι ενσωματωμένος  - αρκετά χαμηλά - στο τσιμεντένιο στηθαίο του δρόμου. Εδώ και μερικά χρόνια, διακόπηκε εντελώς η υπόγεια διαδρομή του νερού, από την πηγή μέχρι την πέτρινη κατασκευή της βρύσης - απόσταση 20 μ. περίπου. Και, δυστυχώς,πολύ σωστά εγκαταλείφθηκε! Πρώτον, γιατί, με την υπόγεια αυτή διαδρομή μέχρι τη "χούφτα", το νερό έχανε ένα μεγάλο μέρος από τη γευστικότητα και τη δροσερότητά του. Δεύτερο - και κυριότερο - γιατί τα μεγάλα ζώα (αγελάδες), που κυκλοφορούν ελεύθερα μέσα στο δάσος, είχαν την αποκλειστική....χρήση της βρύσης! Ταυτόχρονα, ξέφραγο αμπέλι όπως είναι η βρύση, βρώμιζαν όλον τον περιβάλλοντα χώρο.

                                                     Η λύση που προτείνεται!

       Έχοντας μπροστά μας αυτή τη δυσάρεστη εικόνα της ιστορικής αυτής βρύσης, τι μέλλει γενέσθαι, ώστε να μπορεί ο ταξιδιώτης να καθίσει σε ένα ήσυχο, καθαρό και πολιτισμένο περιβάλλον, να απολαύσει τη φύση, το φαγητό του και το δροσερό νερό, την άνοιξη κυρίως και τα καλοκαίρια; Η καλύτερη λύση θα ήταν να μεταφερθεί η βρύση και να ανακατασκευαστεί εξ υπαρχής στο επάνω μέρος του δρόμου, δίπλα ακριβώς από τη φυσική της πηγή, με τη συνεργασία των δύο Τοπικών Κοινοτήτων, να τοποθετηθούν πάγκοι και καθίσματα γύρω από τη βρύση και να περιφραχτεί ο χώρος με σιδερένιες κατασκευές, ώστε τα ζώα να μην φτάνουν στο νερό. Υπάρχουν αρκετά νερά πιο πέρα για να πίνουν τα ζώα. Το γεγονός ότι οι δύο Τοπικές Κοινότητες - Οξυάς και Βλασίου - ανήκουν σε διαφορετικούς δήμους (Μουζακίου και Αργιθέας, αντίστοιχα), αυτό μάλλον ως πλεονέκτημα το βλέπω παρά ως εμπόδιο. Όλα γίνονται με λίγη καλή θέληση. Αλλιώς, αν αρχίσουν να προβάλονται μεμψίμοιρες δικαιολογίες που συντηρούν το κλίμα ενός τοπικιστικού πνεύματος, πότε από τη μία πλευρά και πότε από την άλλη, θα καταλήξουμε στην ίδια μίζερη και απαράδεκτη σημερινή κατάσταση. Την κτητικότητα της βρύσης εύκολα η Οξυά - με ένα χαρτί - μπορεί να την κατοχυρώσει. Εκείνο, ωστόσο, που εδώ προέχει είναι η χρηστικότητα και η λειτουργικότητα της βρύσης.

                                          Το πιο νόστιμο, υγιεινό και κρύο νερό!

     Όταν τυχαίνει να περάσω από αυτό το μέρος, παρότι υπάρχουν και άλλες πηγές, παίρνω νερό μόνο από αυτή τη βρύση! Και τούτο, όχι μόνο γιατί είναι το πιο νόστιμο και πιο κρύο νερό, αλλά και γιατί θεωρώ ότι το νερό αυτό είναι πραγματικό "φάρμακο"! Διαυγέστατο και πολύ υγιεινό. Το εσωτερικό μου "εργαστήρι" σπανίως κάνει λάθος! Το ίδιο αυτό "εργαστήρι" μου λέει περίπου το ίδιο και για το νερό από δύο ακόμα βρύσες στην Οξυά: της Ζέρφης, στο Κέντρο του χωριού - που το έχω εξετάσει κιόλας - και του συνοικισμού μου, στη Μεγάλη Βρύση. Για το νερό του συνοικισμού μου, ωστόσο, θα πρόσθετα ότι είναι της ίδιας περίπου ποιότητας μόνο στη γνήσια μορφή του, καθώς εδώ σ' αυτή τη βρύση υπάρχουν κάποια προβλήματα που αλλοιώνουν κάποιες φορές την ποιότητα του νερού, προβλήματα που θα πρέπει οπωσδήποτε να επιλυθούν. Δύο από τα ανεκτίμητα αγαθά, που μας προσφέρει αυτός ο τόπος, είναι ο καθαρός αέρας και το πηγαίο και δροσερό νερό. Ε, όχι να μην πίνουμε καθαρό νερό στην Οξυά και στη Μεγάλη Βρύση; Δεν είναι απλώς απαράδεκτο. Είναι εγκληματικό! Αυτά, προς το παρόν. Θα παρακολουθήσω την εξέλιξη του θέματος και, αν χρειαστεί, θα επανέλθω με περισσότερα - και καταλυτικά - στοιχεία!

                         Στην πηγή της Βρύσης Αλαμανή δεν φτάνει κακόβουλο χέρι!

      Στις 31 του περασμένου Οκτώβρη (2016) - μία ωραία ηλιόλουστη μέρα - ανεβαίνοντας από το Μουζάκι για την Οξυά, πέρασα από τη Βρύση Αλαμανή για να πάρω νερό, όπως το συνηθίζω. Να, όμως, που αυτή τη φορά δεν πήρα! Είδα κάτι περίεργο και ήθελα να είμαι βέβαιος αν επηρεάζεται ή όχι το νερό της βρύσης. Καθώς το νερό της πηγής αναβλύζει από διάφορα σημεία γύρω από τον πλαστικό σωλήνα, όπως προείπα, είδα ότι κάποιοι έριξαν πέτρες πάνω από το στηθαίο του δρόμου, σχηματίστηκε έτσι μία μικρή λιμνούλα και το νερό έτρεχε πλέον από παντού, γύρω και πάνω από τη βρύση! Την επομένη, ανέβηκα ξανά στη βρύση. Με κάποια σκαπτικά εργαλεία, που είχα πάρει μαζί μου, έδωσα διέξοδο στο νερό, ώστε να τρέχει στη φυσική του οδό, και καθάρισα το μέρος από τις πέτρες και τα χώματα. Τότε, προς μεγάλη μου ανακούφιση, είδα ότι το νερό της βρύσης - στο σωλήνα - ούτε αυξανόταν, ούτε μειωνόταν, αλλά, προπαντός, παρέμενε διαυγέστατο! Αυτό σημαίνει ότι η υδροληψία στον πλαστικό σωλήνα γίνεται πιο ψηλά, βαθιά στο έδαφος, όπου δεν μπορεί να φτάσει κακόβουλο ανθρώπινο χέρι και να επηρεάσει το νερό της βρύσης! Ευτυχώς, δηλαδή, γιατί σήμερα, με τη ...μόδα των κακόβουλων ενεργειών από θρασύτατους - ενέργειες που μεθοδευμένα προέκυψαν, ως παραπλανητική"μαθητεία", από κύκλους της απάτης - θα είχαμε κι εδώ πολλά προβλήματα! Ο άνθρωπος φέρει μέσα του εν σπέρματι το πνεύμα του κακού και δεν χρειάζεται παρά μία μικρή μόνο ώθηση - πόσω μάλλον όταν του δίνεται και η  διαβεβαίωση κάποτε ότι "καλύπτεται" και δεν θα έχει καμία συνέπεια - για να διαπράξει μία παρόμοια ή αντίστοιχη κακόβουλη ενέργεια! Και, δυστυχώς, στις μέρες μας περισσεύουν, τόσο οι μαθητευόμενοι μάγοι - που προωθούν αυτού του είδους τη "μαθητεία - όσο και οι πρόθυμοι ανόητοι, που είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμοι να αναλάβουν και να φέρουν εις πέρας τέτοιες αποστολές!

                                  Η αρχική πηγή και το παλιό στέκι του μπαρμπα-Λευτέρη!

      Η πηγή της Βρύσης Αλαμανή, παλαιότερα, δεν βρισκόταν στο ίδιο σημείο όπως σήμερα. Κάποτε πήγαζε κάτω από το σημερινό ασφαλτοστρωμένο δρόμο κι εκεί τότε είχε δημιουργηθεί η πρώτη κατασκευή της βρύσης. Ήταν πιο πρόχειρη, βέβαια, κατασκευή, αλλά εξαιρετική με τα μέτρα εκείνης της εποχής, και έτρεχε από μία πέτρινη κάνουλα. Χωρίς να έχω στα χέρια μου κάποια συγκεκριμένα στοιχεία, παρά μόνο ό,τι αναγράφεται στην ενεπίγραφη πλάκα, θεωρώ ότι ο πρώτος των Αλαμανήδων πολιτικών - ο Χρήστος - είχε παίξει σημαντικό ρόλο στην πρώτη πρόχειρη εκείνη κατασκευή της βρύσης, πολύ πριν ακόμα γίνει υπουργός (1928). Μπορώ να υποστηρίξω βάσιμα αυτή την άποψη, λαμβάνοντας υπόψη το εξής: Αν προσέξει κανείς το κάτω μέρος της παλαιάς κατασκευής, υπάρχουν έντονα νεροφαγώματα, τα οποία είναι αδύνατο να έγιναν μέσα σε εννιά μόνο χρόνια, καθώς η φωτογραφία - όπως μου είπε ο κάτοχός της - είναι βγαλμένη το 1937.
    Δίπλα ακριβώς στη βρύση αυτή, τέλος, στα δέκα περίπου μέτρα και πιο αριστερά, όπως βλέπουμε προς τα κάτω, βρισκόταν και το στέκι του αείμνηστου μπαρμπα-Λευτέρη Γκαραβέλα! Μία σύντομη αναφορά σ' αυτό το στέκι, έχει έντονο λαογραφικό - και όχι μόνο -  ενδιαφέρον:

Η αρχική κατασκευή της βρύσης*
(Φωτο: Αρχείο Γιάννη Γκέκα)

Το καφενεδάκι του μπαρμπα-Λευτέρη έχει κλείσει εδώ και πάνω από σαράντα πέντε, ήδη, χρόνια και κανένα πλέον σημάδι ερειπίου δεν μαρτυρά σήμερα την ύπαρξή του σ' αυτό το μέρος. Το τοπίο έχει επιχωματωθεί και παραλλαχτεί από τη διαπλάτυνση του κεντρικού δρόμου. Ένα πέτρινο σπιτάκι ήταν, με μία μικρή πλακόστρωτη αυλή προς την πλευρά της βρύσης, πάνω από τον υπάρχοντα σήμερα χαλικοστρωμένο δρόμο - στο κάτω μέρος της σημερινής βρύσης - που οδηγεί προς το χωριό της Οξυάς και το συνοικισμό της Μεγάλης Βρύσης, ένας δρόμος, ωστόσο, που τότε δεν υπήρχε. Στη μικρή αυλή, ο μπαρμπα-Λευτέρης είχε τοποθετημένα τρία-τέσσερα τραπεζάκια για τον κόσμο που περνούσε από το στέκι του. Παρά τη μικρή του καμπουρίτσα, ο μπαρμπα-Λευτέρης ήτανε πολύ σβέλτος. Αμέσως σου έφερνε το καφεδάκι, το τσιπουράκι ή το λουκουμάκι και από τη βρύση δίπλα σου γέμιζε και το ποτήρι με το νερό - πραγματικό διαμάντι! Πολλοί ήταν οι περαστικοί και όχι μόνο Οξυώτες. Περνούσαν και αρκετοί Αργιθεάτες, είτε με τα ζώα τους είτε με αυτοκίνητα. Ο σημερινός αμαξόδρομος - ο οδικός άξονας προς την ανατολική Αργιθέα - υπήρχε και τότε, αλλά όχι με άσφαλτο. Χαλικοστρωμένος ήταν. Σ' αυτό εδώ το στέκι - έχοντας ως δεδομένο και το ότι ο μπαρμπα-Λευτέρης ήταν και πολύ καλός συζητητής - γίνονταν πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις  και καταγράφηκαν ουκ ολίγες μνήμες. Άλλες εποχές, άλλοι άνθρωποι, άλλες συνήθειες, διαφορετική ζωή. Πιο φτωχική, αλλά σίγουρα πιο γνήσια και πιο ανθρώπινη. Κακόβουλα χέρια; Ελάχιστα έως ανύπαρκτα! Ελκυστικά "φρούτα" της εποχής μας είναι αυτά και στο βάθος λίαν τοξικά!
*Η αρχική κατασκευή της βρύσης σήμερα δεν υπάρχει.Έχει επιχωματωθεί.

10.9.2018:
   Πριν από λίγες μέρες, έτυχε να περάσω από τη βρύση Αλαμανή και είδα το εξής: Κάποιοι - που γνώριζαν, προφανώς, σε ποιο σημείο γίνεται η υδροληψία και ότι υπάρχει τιπόζιτο για τη μεταφορά του νερού στη βρύση - σκάψανε το μέρος, άνοιξαν το καπάκι του τιπόζιτου και το άφησαν ανοιχτό! Έτσι, τώρα, μπορεί κάθε "κακόβουλο χεράκι" - όπως γράφω πιο πάνω - να ρίξει μέσα στο νερό ό,τι....βαστά η ψυχή του! Το νερό της βρύσης είναι εκτεθειμένο, άρα, εκείνος που το γνωρίζει πλέον αυτό, μάλλον θα αποφύγει να πάρει νερό! Με απλά λόγια, δηλαδή, η βρύση αυτή τη στιγμή πρέπει να θεωρείται ότι βρίσκεται στο έλεος κάθε κακόβουλου!  Όλα αυτά, βέβαια, έγιναν εν αγνοία της Τοπικής Κοινότητας και του Δήμου Μουζακίου, όπως πληροφορήθηκα. Κανείς δεν είδε ποιος ή ποιοι το έκαναν. Αν η Τοπική Κοινότητα και ο Δήμος Μουζακίου μπορούν να προβούν σε νέα κατασκευή της βρύσης, ας το πράξουν τώρα. Ειδάλλως, ας κλείσουν, τουλάχιστο, και σφραγίσουν καλά το τιπόζιτο της βρύσης!